Ukrayna’dan Dünya’ya Yol Gider

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Muzaffer Sarısözen tarafından derlenen meşhur İstanbul türküsü ‘Yandım Çavuş’ta geçer İstanbul’dan Üsküdar’a yol gider mısraı. İşte o sözden esinlenerek attım başlığı Ukrayna’dan Dünya’ya yol gider.

Sistemik uluslararası politikanın etkileşimli yapısını bir başka deyişle imkanların dağılımını anlamazsanız Ukrayna işgalinden Üçüncü Dünya Savaşı da çıkarırsınız, Rusya’nın bir haftada bir yerden girip başka bir yerden işgali tamamlayacağı “öngörüsü”nü de!

Nasıl ki İstanbul ile Üsküdar bir yol ile bağlı ise ve Üsküdar şaşırtıcı bir şekilde İstanbul değilse Ukrayna meselesi de sistemik seviyede eyleyen diğer birimlerle bağlıdır. Bir başka deyişle alt-sistemik seviyede eyleyen birimler sistemik seviyede etki yaratırlar. Üstelik alt-sistemik seviyede eyleyen birimin sistemik seviyede etki kapasitesi de varsa bu durum daha belirgin hale gelir ve kısa bir süre alır. Burada kastedilen birim ise Rusya Federasyonu. Rusya Federasyonu sistemik seviyede eyleme kapasitesine sahip olarak aynı zamanda ve doğal olarak alt-sistemik seviyeyi de etkiliyor. Ama unutmayalım her etkileyen etkilenir, her etkilenen etkiler.

Rusya Federasyonu’nun işgalin ilk döneminde bir hafta yahut on gün süre gibi bir zamanda Ukrayna’nın tamamını işgal edip konuyu sonlandıracağını öngörenler bulunuyordu. Bu öngörünün gerekçesi yukarıdaki paragrafta yazdığım ve anlaşılmakta zorlanan karmaşık yapı ilişkisi. Evet anlamakta zorlanılır ve zorlanılması normaldir zira her bilim dalında olduğu gibi politika biliminde de uzmanlaşılması gerekir. Yani açık anlat, anlaşılır anlat ifadelerinin ardına saklanan alanını değersizleştir ama sen popüler ol görüşü bilim için bilime saygı duyan için pek de geçerli değildir.

Sistemik seviyenin etkileşim modelinde Rusya’yı seviyoruz öyleyse her istediğini yapar zaten biz de onun her istediğini yapmasını elimizde çubuklarla ekranlarda anlatırız diyemezsiniz. Yahut bu durumu ABD için de yapamazsınız. Bu şekilde bir yaklaşım ya ABD yahut Rusya propagandasından başka bir şey olmaz adınızın önünde hangi unvanı taşıdığınızın da bir önemi yoktur bu hususta.

Bunun yerine ABD ve Rusya Federasyonu gibi iki büyük devletin yani sistemik seviyede eyleme kapasitesi yüksek birimin yaptıklarının sonuçlarının rasyonel bir şekilde ele alınması gerekir. İşte bu iki kuvvet tam olarak bu sebeple Alaska’da buluştu. Bakınız, Paris değil, İstanbul değil, Roma değil… Alaska!

Alaska’daki buluşma sonrası ortalık hareketlendi. Herkes aslında barış görüşmeleri sürecinde ne denli etkili olduğu ve katkıda bulunduğunu ispat eden açıklamaları kendi devletlerinin medyalarına yaptılar. İşte buna da sistemik seviyenin (ABD-Rusya Federasyonu buluşmasının) alt-sistemik seviyeyi etkilemesi denir. Sonuçta bir müddet sonra bu çatışma da nihayete erecek. Üstelik Putin, nükleer hazırlık emri verdi, Üçüncü Dünya Savaşı çıkacak bağırış çağırışı giderek ortadan kalkarken olacak bu.

Neyse bir ara uluslararası politika analizinin popüler olma ile değil de bilimle ilgili olduğu da hatırlanır umarım. Haftaya görüşmek dileğiyle memleketimin güzel insanları…