
Olgay GÜLER
Edirne İl Genel Meclisi Tarım ve Hayvancılık Komisyonu tarafından hazırlanan raporda, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 2023’e oranla 2025 yılında buğday alım miktarı yüzde 44.5, arpa alımındaysa yüzde 94.7 düşüş yaşandığı belirtildi.
İl Genel Meclisi’nin Kasım ayı toplantılarında Tarım ve Hayvancılık Komisyonu’nun hazırladığı Edirne ve ilçelerinde Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) son üç yıldaki buğday ve arpa alımı hakkında rapor görüşüldü. Komisyon Başkanı Remzi Subaş’ın okuduğu raporda, ofisin son 3 yıldaki alım miktarları karşılaştırıldı. Raporda, 2023 yılında 440 milyon 224 bin 24 kilogram, geçtiğimiz yıl 213 milyon 460 bin 360 kilogram, bu yıl ise 244 milyon 248 bin 22 kilogram buğday alımı yapıldığı bilgisi yer alırken, arpada ise 2023’te 11 milyon 270 bin 946 kilogram, geçtiğimiz yıl 2 milyon 407 bin 120 kilogram ve bu yıl ise 599 bin 900 kilogram alım yapıldığı bilgisi yer aldı.

‘ARPA ALIMINDA 3 YILDA YÜZDE 94,7 DÜŞÜŞ’
Raporla ilgili komisyon görüşünü paylaşan Subaş, “Toprak Mahsulleri Ofisi’nin 2023 yılında buğday ve arpa alımlarında önceki yıllara kıyasla oldukça yüksek miktarlarda alım yaptığı, 2024 ve 2025 yıllarında ise gerek piyasa koşulları, gerekse ürün fiyat politikalarındaki değişimlere bağlı olarak TMO’nun alım miktarlarında ciddi bir düşüş yaşandığı tespit edilmiştir. Özellikle arpa alımlarında üç yıl içinde %94,7 oranında azalma olduğu, bu durumun üretici tercihlerinde veya TMO alım politikalarında değişikliklerden kaynaklanabileceği değerlendirilmektedir. Buğday alımlarında da 2023 yılına kıyasla 2024’te %51,5, 2025’te ise %44,5 oranında bir düşüş olduğu görülmüştür. Sonuç olarak; TMO’nun alım politikalarının üretici lehine istikrarlı bir şekilde sürdürülmesi, Arpa üretiminin teşviki ve pazar garantisi konusunda gerekli çalışmaların yapılması, Üretici ile TMO arasındaki iletişim ve bilgilendirme süreçlerinin güçlendirilmesi, Önümüzdeki yıllarda ürün desteklerine göre planlı alım politikalarının geliştirilmesi, hususlarının ilgili kurumlara bildirilmesi komisyonumuzca uygun görülmüştür” şeklinde konuştu.

‘FİYAT POLİTİKASI SEKTÖRÜ DARALTTI’
Sunumun ardından söz alan CHP Grup Sözcüsü Mustafa Üstün, TMO’nun fiyat politikası sonucu alımın bu kadar düştüğünü ifade ederek, “Anadolu’dan alınan ve ithal arpanın fiyatı düşük olduğu için, hayvancılıkla uğraşan, besi amaçlı arpa ekenler artık ekmiyor. Buğdayı satıyor, bunun yerine TMO’dan arpa alıyor. Durumun bu noktaya gelmesinin ana sebebi, fiyat politikasıdır. 2023 ile 2024 yılı arasında yüzde 100’lük bir rakam farkı var. Bu farkın ana sebebi, 2023 yılındaki fiyat politikasıydı. O yılda, devlet ‘5 liraya buğdayı alıyoruz, artı 2 buçuk lira da prim veriyoruz’ dedi. O dönemde doğru bir uygulamaydı. Pandemiden çıkıştan sonra, dünya ve Türkiye’de tarımsal maliyetler özelinde, rakamlar çok yukarıya geldi. Bundan dolayı çiftçi, özellikle arpa ekmekten vazgeçti. Sözleşmeli ekime biraz daha yoğunlaşmamız lazım. Özellikle fiyat politikası bunun ana sebeplerinden birisidir. 2023’te 440 bin ton buğday alırken, günümüzde 200’lü rakamlara düştüyse, bunun sebebi tamamen tarımsal fiyat politikasıdır. Sektörün daralmasına sebep oldu” dedi.