Paylaşılamayan nehir: Meriç

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Edirne Milletvekili Ahmet Baran Yazgan, Meriç Nehri’nden Trakya Organize Sanayi Bölgelerine su taşınmasını öngören projenin tüm etkilerinin araştırılması, Meriç üzerinde koruyucu politikaların geliştirilmesi ve üreticilerin su hakkının güvence altına alınması için araştırma önergesini TBMM Başkanlığı’na sundu.

CHP Edirne Milletvekili Ahmet Baran Yazgan, TBMM Başkanlığı’na sunduğu kapsamlı araştırma önergesinde, Trakya’nın verimli topraklarıyla önemli bir tarım merkezi olduğuna ve su kaynaklarına bağımlı bir üretim ekonomisine sahip olduğuna işaret etti.
“Son yıllarda bölgede yaşanan kuraklık ve yetersiz sulama altyapısı nedeniyle üreticiler su sıkıntısı çekmektedir” diyen Yazgan, Meriç’ten su çekilmesini öngören ve Olumlu ÇED Raporu verilen projeye dikkat çekti. Yazgan, şunları kaydetti:
“Trakya topraklarının yüzde 74’ü birinci sınıf tarım arazisidir ve bölge Türkiye’nin gıda üretiminde kritik bir paya sahiptir. Ülke genelinde ayçiçeği üretiminin yüzde 63’ü, çeltik üretiminin yüzde 44’ü ve buğdayın yüzde 9’u Trakya’da gerçekleşmektedir. Bu veriler, bölgedeki tarımsal faaliyetlerin ülkenin yağlık ayçiçeği ihtiyacının büyük bölümünü karşıladığını ve özellikle Meriç deltası ve Ergene havzasındaki çeltik tarımının ulusal gıda güvenliği açısından stratejik olduğunu göstermektedir. Böylesine verimli ve üretken arazilere sahip Trakya’da suyun her damlası tarım için hayati önem taşımaktadır.”
‘Su bol değil’
Bölgedeki mevcut sulama altyapısının halihazırda yetersiz kaldığını vurgulayan Yazgan, “Büyük sulama projeleri ile uzun yıllardır beklenen sulama kanalları halen tam olarak tamamlanamamıştır. Birçok ova ve tarım arazisi su yetersizliği nedeniyle potansiyelinin altında üretim yapmakta, üreticiler yağış durumuna bağlı risklerle karşı karşıya kalmaktadır. Yeraltı sularının da aşırı kullanımı nedeniyle hızla çekildiği rapor edilmektedir. 2030’dan sonra Trakya’nın su açığı riski en yüksek bölge olacağı öngörülmektedir. Bu göstergeler, Meriç Nehri’ndeki suyun bol ve her kullanıcıya yetecek durumda olmadığına, aksine iklim değişikliğiyle birlikte bölgenin su kıtlığı tehlikesiyle karşı karşıya olduğuna işaret etmektedir. Bu kuraklık trendi devam ederken Meriç Nehri’nden büyük miktarda su çekilmesi, doğal denge ve su kullanıcıları arasında ciddi bir kaynak tahsisi çatışması yaratacaktır.”
‘Belirsizlik dikkat çekici’
Yazgan, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Proje, Meriç Nehri’nin doğal akış rejimine bir müdahalede bulunmakta; nehirden alınacak suyu doğal tarımsal döngüsünden koparıp sanayi kullanımına tahsis etmeyi amaçlamaktadır. Bu durum, Türkiye’de ilk kez tarımsal bir nehirden büyük ölçekli su transferiyle sanayiye su sağlanması örneğini oluşturacağı için emsal teşkil edebilecek boyuttadır. Dolayısıyla projenin her yönüyle incelenmesi, benzer girişimler için de yol gösterici olacaktır. Projeyle ilgili en ciddi endişelerden biri de çevresel kirlilik riskidir. Nihai ÇED raporunda, projenin çevresel etkileriyle ilgili bazı önlemlerden bahsedilse de atıksu yönetimi konusunun belirsizliği dikkat çekicidir. Ergene Havzası’ndaki kirlilik tam giderilememişken Meriç suyunun OSB’lere taşınması yeni çevresel sorunlar doğurabilecektir. Trakya’nın kalkınması tarım ve sanayinin dengeli gelişmesine bağlıdır. Ancak mevcut proje, tarımı gerileterek sanayiyi suya kavuşturma şeklinde tek yönlü bir yaklaşım izlemektedir.”

MİLLETVEKİLİ AKALIN DA ÖNERGE VERDİ

İYİ Parti Edirne Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Akalın Meriç’ten sanayiye su tapıma projesi hakkında soru önergesi verdi.
İYİ Parti Edirne Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Akalın, Meriç Nehri’nden saniyede 7,2 m³’ten fazla su çekilmesini ve bu suyun Uzunköprü–Çakmakköy hattı üzerinden Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ bölgelerinden Çorlu–Çerkezköy Organize Sanayi Bölgelerine taşınmasını öngören projeye ilişkin kapsamlı bir soru önergesi verdi.
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu yayımlanan proje kapsamında üç adet depolama göleti kurulması; ayrıca kil, kum, kaya ocakları ile kırma–eleme–yıkama tesisleri ve beton santrallerinin inşa edilmesi planlanıyor.
Prof. Dr. Akalın, Trakya tarımının çeltik üretimi, hayvancılık ve bitkisel üretim açısından büyük ölçüde Meriç Havzası’na bağlı olduğuna dikkat çekerek, yıllardır devam eden sulama yetersizliği çözülmemişken su kaynaklarının sanayiye yönlendirilmesinin ciddi riskler yarattığını vurguladı.
Akalın, projenin tarımsal üretimde daralma, yeraltı su seviyelerinde düşüş ve üretici gelirlerinde kayıplar gibi sonuçlara yol açabileceğini belirtti. Ergene Havzası’ndaki kirlilik sorunu giderilmemişken sanayiye su aktarılmasının kamuoyunda kaygı yarattığını da ifade etti.
Akalın, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle şu soruları TBMM gündemine taşıdı:

• Trakya’nın mevcut ve gelecekteki tarımsal su ihtiyacı analiz edilip edilmediği ve buna ilişkin bilgilerin kamuoyuyla paylaşılma durumu,
• Su aktarımının büyük oranda Çorlu–Çerkezköy OSB’lerine yapılacağı iddialarının doğruluğu ve tarıma ayrılması gereken suyun sanayiye verilmesinin gerekçesi,
• Çeltik üretimi, bitkisel verimlilik, hayvancılık ve yeraltı su seviyelerine yönelik bağımsız bir etki analizinin yapılıp yapılmadığı,
• Depolama göletleri ile proje kapsamında kurulacak ocak ve tesislerin çevresel etkilerine dair değerlendirmeler,
• Projenin iki yıl içinde tamamlanmasının planlandığı süreçte bölge üreticilerinin sulama güvenliği için alınacak önlemler,
• Sanayide kullanılan suyun uzun vadede Ergene Havzası’na dönerek kirlilik yükünü artırma riskine dair Bakanlığın değerlendirmesi,
• Hamzadere ve Çakmak Barajı gibi yıllardır tamamlanamayan sulama projeleri bekletilirken önceliğin sanayiye su taşımaya verilmesinin gerekçesi.
  Prof. Dr. Mehmet Akalın’ın soru önergesi, Trakya’da su yönetimi, tarımsal sürdürülebilirlik ve çevresel riskler konusundaki tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.