Edirne Kent Konseyi Roman Çalışma Grubu Başkanı Turan Şallı, Türkiye Cumhuriyeti’mizin tapu senedi olan Lozan Antlaşması’nı sembolize eden Karaağaç’taki anıtın ücretli olması üzücü olduğu kadar düşündürücü olduğunu söyledi.
EKK Roman Çalışma Grubu Başkanı Şallı, “Milli duygularımız ücretli olmamalıdır” başlıklı açıklamasında ülkelerin kendi tarihlerini anlatan veya sembolize eden çok sayıda anıtlar bulunduğunu, bunların içlerinde ayrıcalıklı ve özel bir konuma sahip olanların kamusal alanlarda ücretsiz sergilendiğini, bunun örneklerinin Avrupa’da çok olduğunun altını çizerek şunları kaydetti:
“Amaç; kendi vatandaşlarına ve diğer yabancı misafirlerin belleğinde yer edinmesidir. Tarihsel anıtlar ve diğer tarihi eser kalıntıları bir mekan içinde toplanarak müze haline getirilir ve ücretli olarak ziyaretlere açılır. Genel olarak bu geçerli bir kuraldır. Ancak; ülkelerin tarihinde ayrıcalıklı ve özel milli konuma sahip anıtların ziyaretleri ücretli olduğuna rastlanmaz.
İlimiz Karaağaç semtinde bulunan tarihi tren istasyonu, yanındaki alan ve içindeki yapılar 1972 yılında Trakya Üniversitesi’ne devredilmişti. Trakya Üniversite senatosu 27.11.1996 tarih7. toplantısında Edirne’nin Karaağaç semtine bir “Lozan Anıtı, Müzesi ve Meydanı” yapılması görüşülmüş ve Lozan’ı simgeleyen bir anıt inşa edilmişti. Tarihi tren garı alanındaki bir bölüme Cumhuriyetimizin simgesi olan Lozan Antlaşması’nı anıtsal olarak belgeleyen bir yapıtın dikilmesi önemli ve değerli bir karardı.
Dönemin üniversite yönetimi,24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Antlaşması anısına “Lozan Anıt, Meydanı ve Müzesi”ni halkımızın ziyaretine ücretsiz olarak açmıştı. 1998 yılından beri kamuya açık ücretsiz alan, geçtiğimiz günlerde alınan bir kararla ücretli hale getirilmiştir. Büyük bir olasılıkla tasarruf tedbirlerinden kaynaklanan zorunluluk nedeniyle üniversite yönetimi ek gelir kaynaklarına ihtiyaç duyduğundan böyle bir uygulamaya gitmek zorunda kaldığını düşünmekteyiz.
‘Lozan Anıtı, Meydanı ve Müzesi’ kurulduğu yıllarda temel düşünce; ‘Halkın katılımını sağlayarak ulusal kültürümüz ve Cumhuriyetimize, halkımızın sonsuza kadar sahiplendiğini bir kez daha kesin olarak göstermek’ amaçlıydı.
Bugün geldiğimiz nokta; bu düşünceden ayrılmış, milli duygularımız adeta ücretli hale gelmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti’mizin tapu senedi olan Lozan Antlaşması’nı sembolize eden anıtın ücretli olması üzücü olduğu kadar düşündürücüdür. Zaman zaman yurtdışından gelen misafirlerimize bu anıtı büyük gururla ve onurla anlatıyoruz. Yabancı misafirler, ‘gururlandığınız anıtı ücretli yapmışsınız?’ sorusuna bizler ne diyeceğiz?
Türkiye Cumhuriyetimizin resmi tescilini, tarihsel kültürümüzü sembolize eden, milli duygularımızın haz bulduğu Lozan Anıt bölümünün ücretsiz ziyarete açılmasını umut ediyoruz.”