‘Trakya tarımını doğrudan hedef alan risk’

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Edirne Milletvekili ve Ziraat Mühendisi Ediz Ün, Meriç Nehri’nden saniyede 7,2 metreküpün üzerinde suyun alınarak Çorlu–Çerkezköy bölgesindeki Organize Sanayi Bölgelerine taşınmasını öngören projeye ilişkin Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle kapsamlı bir soru önergesi verdi. Ün, Trakya’daki tarımsal sulama yatırımları yıllardır tamamlanmamışken bölgenin en değerli su kaynağının sanayiye aktarılmasının “Trakya tarımını doğrudan hedef alan bir risk” olduğunu belirtti.

“Tarımsal Üretimin Can Damarı Olan Su, Sanayiye Yönlendirilemez”

Trakya’nın Türkiye’nin en önemli çeltik, ayçiçeği ve buğday üretim merkezlerinden biri olduğuna dikkat çeken Ün, mevcut sulama altyapısının yetersizliği nedeniyle üreticinin zaten zor koşullarda üretim yaptığını vurguladı. Ün, “Çakmak Barajı Sulaması, Hamzadere Sulaması ve yıllardır bitirilemeyen sulama kanalları ortadayken Meriç’in suyunu alıp sanayi tesislerine taşımaya çalışmak, bölgenin tarımsal geleceğini tehlikeye atmaktır” ifadelerini kullandı.

“Bilimsel Etki Analizi Var Mı? Tarımın Su Hakkı Nasıl Korunuyor?”

Önergesinde, çekilecek suyun tarımsal üretime etkisine dair bilimsel bir çalışma yapılıp yapılmadığını da soran Ün, suyun tarımdan sanayiye yönlendirilmesinin yarattığı risklere dikkat çekti. Ün, “Çeltik üretiminin yoğun olduğu bir havzada bu büyüklükte bir su kesintisi planlanıyorsa, bunun bilimsel analizlerinin ve kamuoyuna açık raporlarının bulunması gerekir. Trakya’da suyun her damlası tarım için hayati önem taşıyor” dedi.

“Ergene Kirliliği Sürerken Yeni Riskler Oluşturuluyor”

Ergene Havzası’ndaki kirliliğin tamamen giderilememiş olmasına rağmen Meriç suyunun OSB’lere taşınmasının yeni çevresel sorunlar yaratabileceğini belirten Ün, olası atık su geri dönüşümü ve nehir kirliliği riskine karşı bir planlama yapılıp yapılmadığını da Bakanlığa sordu.

“Kil, Kum Ve Kaya Ocakları Verimli Tarım Topraklarını Tehdit Ediyor”

Projede açılması planlanan ocaklar, kırma-eleme-yıkama tesisleri ve beton santrallerinin tarım topraklarına etkilerinin yeterince değerlendirilmediğini vurgulayan Ün, “Bölgenin bereketli topraklarını tahrip edecek her ek faaliyet, Trakya’nın üretim gücünü zayıflatır” açıklamasını yaptı.

“Sulama Projeleri Bitmeden Suyun Yönlendirilmesi Kamusal Faydaya Aykırıdır”

Ün, Tarım ve Orman Bakanlığı’na yönelttiği sorularla, Trakya’daki sulama projelerinin tamamlanamama gerekçelerini, Meriç suyu üzerinde yapılan teknik değerlendirmeleri, yeni yapılacak göletlerin tarıma sağlayacağı faydalardan neden vazgeçildiğini ve üretici örgütlerinin itirazlarının dikkate alınıp alınmadığını kamuoyu adına sorguladı. Ün, açıklamasında şu temel vurguyu yaptı:

“Trakya’da tarımsal sulama yatırımları tamamlanmadan, bölgede yeraltı su seviyeleri düşmeye devam ederken ve üretici suya erişim sorunu yaşarken Meriç’in suyunun sanayiye yönlendirilmesi kabul edilemez. Su, önce tarımın hakkıdır.”

MİLLETVEKİLİ EDİZ ÜN’ÜN SORU ÖNERGESİ

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki sorularımın Tarım ve Orman Bakanı İbrahim YUMAKLI tarafından yanıtlanmasını saygılarımla arz ederim.                                                                                                                                                                                

Ediz ÜN

Edirne Milletvekili

Trakya Bölgesi, Türkiye’nin en önemli çeltik, ayçiçeği ve buğday üretim merkezlerinden biri olup bölge ekonomisi büyük ölçüde tarımsal üretime dayanmaktadır. Buna rağmen Trakya’da uzun yıllardır planlanan sulama yatırımları tamamlanamamış, mevcut su kaynaklarının verimli kullanılması için gerekli altyapı hizmetleri yetersiz kalmış, Meriç ve Ergene havzalarında su kalitesini tehdit eden kirleticilerle etkin mücadele sağlanamamıştır.

Bu sorunlar giderilememişken, Meriç Nehri’nin suyunun Uzunköprü–Çakmakköy civarından alınarak yüzlerce kilometrelik isale hattıyla Çorlu–Çerkezköy çevresindeki Organize Sanayi Bölgelerine taşınmasını öngören projenin ÇED süreçleri devam etmektedir. Raporda saniyede 7,2 m³’ün üzerinde su çekileceği, üç ayrı depolama göleti yapılacağı, kil–kum–kaya ocakları ile kırma-eleme-yıkama tesisleri ve beton santrallerinin kurulacağı belirtilmektedir.

Trakya’da hâlen yetersiz sulama koşulları nedeniyle tarımsal üretim ciddi risk altındayken, bölgede üretimin can damarı olan Meriç Nehri’nin suyunun tarım yerine sanayi kullanımına yönlendirilmesi üreticiyi doğrudan etkileyecek; çeltik başta olmak üzere bölgenin tarımsal sürdürülebilirliğini tehlikeye atacaktır.

Ayrıca Ergene Havzası’nda yıllardır süren kirliliğin tam olarak giderilememiş olması, su yönetimi, havza koruma ve kirlilik kontrolü konularındaki planlama eksikliklerini daha da görünür kılmaktadır. Bu koşullar altında Meriç’in suyunun bölgeden çekilmesi, Trakya’nın tarımsal geleceğini olumsuz etkileyecek ve kamusal fayda yönünden ciddi tartışmaları beraberinde getirecektir. Bu bağlamda;

1.         Trakya’daki mevcut sulama projelerinin (Çakmak Barajı Sulaması, Hamzadere Sulaması, diğer uzun süredir bekleyen sulama kanalları ve modernizasyon projeleri) tamamlanamamasının gerekçesi nedir? Bu projelerin tamamlanması için belirlenmiş takvim nedir?

2.         Meriç Nehri’nden saniyede 7,2 m³’ün üzerinde su çekilmesinin bölgedeki tarımsal su ihtiyacına etkisi için yapılmış bilimsel etki değerlendirmesi var mıdır? Varsa sonuçları nedir?

3.         Trakya’da çeltik, ayçiçeği, buğday ve hayvancılık için kritik öneme sahip tarımsal su ihtiyacının mevcut ve gelecekteki durumu Bakanlığınızın hangi teknik raporlarına dayanılarak değerlendirilmektedir?

4.         Söz konusu projede yapılması planlanan üç yeni depolama göletinin tarımsal su arzına olası etkileri analiz edilmiş midir? Bu göletlerin tarıma tahsis edilmesi yerine sanayiye su taşımak amacıyla planlanmasının gerekçesi nedir?

5.         Meriç havzasında suyun tarımdan sanayiye yönlendirilmesi planlanırken, Trakya’da yeraltı su seviyelerinin düşüşü ve bazı bölgelerde kuyuların kuruması riskine karşı hangi koruyucu tedbirler alınmıştır?

6.         Ergene Havzası’nda sanayi kaynaklı kirliliğin tamamen giderilmediği kamu kurumlarının raporlarında yer alırken, Meriç’in suyunun OSB’lere taşınması sonrasında tarımsal alanlara olası atık su geri dönüşümü veya nehirdeki kirlilik artışı riskine ilişkin bir planlama yapılmış mıdır?

7.         ÇED raporunda belirtilen kil, kum ve kaya ocakları ile kırma–eleme–yıkama tesisleri ve beton santrallerinin kurulmasıyla ortaya çıkacak çevresel etkiler tarımsal üretim açısından nasıl değerlendirilmiştir? Bu tesislerin verimli tarım topraklarına etkisi ne olacaktır?

8.         Trakya’daki su yönetimine ilişkin bütüncül ve uzun vadeli bir planlama Bakanlığınız tarafından hazırlanmış mıdır? Hazırlandıysa kamuoyuyla neden paylaşılmamıştır?

9.         Meriç Nehri’nin tarımsal üretim açısından kritik önemi göz önüne alındığında, bölgedeki ziraat odaları, kooperatifler, sulama birlikleri ve üretici örgütlerinin itirazlarının değerlendirilmesi için Bakanlığınız bünyesinde bir çalışma başlatılmış mıdır?

10.       Projenin tamamlanması hâlinde Trakya’da sulu tarım yapılan alanların daralması ve çeltik üretiminin azalması ihtimali karşısında Bakanlığınızın öngördüğü ekonomik ve sosyal etkiler nelerdir? Bu risklere karşı bir telafi planı var mıdır?