Olgay GÜLER
Trakya Yağlı Tohumlar Satış Kooperatifleri Birliği’nin (Trakya Birlik), geçen yıl 15 TL olarak belirlediği yüzde 44 yağ oranlı ayçiçeği için ön alım fiyatını 5 lira artışla 20 TL olarak açıklaması kuraklığın vurduğu üreticiyi hayal kırıklığına uğrattı. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi, CHP önceki dönem milletvekili Doç.Dr. Okan Gaytancıoğlu, ekili tarlaları kuraklığın kavurduğu hasat döneminde açıklanan fiyatın çok az olduğunu, üreticinin yine mağdur olacağını dile getirdi. Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, yaşanan kuraklıklar nedeniyle verim azlığına dikkat çekip, hiçbir fiyatın üreticiyi kurtarmayacağını söylerken, üretici Erdal Akgün ise “Ortaya çıkan kuraklıktan dolayı ayçiçeğine 100 lira da verseler, çiftçiyi kurtaracak bir fiyat olmaz” dedi.
Ülke genelinde hasadı başlayan ayçiçeğinde, Trakyalı üreticinin beklediği haber geldi. Trakya Birlik, ayçiçeğinde ön alım fiyatını açıkladı. Kooperatif ortaklarına gönderilen mesajda, yüzde 44 yağlı ayçiçeği için ön alım fiyatının 20 bin TL olarak belirlendiği duyuruldu. Mesajda, “Birliğimiz ön alım fiyatı %44 ham yağlı ayçiçeği için 20.000 TL/Ton olarak belirlemiştir. Tüm ortaklarımıza hayırlı olmasını dileriz” denildi.
‘VERİLEN PARA SON DERECE AZ’
Açıklanan fiyatı değerlendiren Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi, CHP önceki dönem milletvekili Doç.Dr. Okan Gaytancıoğlu, “Trakya Birlik üreticinin kuruluşu, dolayısıyla daha üreticiden yana bir fiyat açıklamalıydı. Burada tabii ki hükümetle istişare yaparak, oradan bir miktar yardım alarak, gerekirse üreticiye daha bu dönemde destek olabilmeliydi. Trakya Birliği çok fazla eleştirmek istemiyorum çünkü finansman sıkıntısı içerisinde olduklarını biliyorum. Krediyle alım yapacaklar, ki kredi faizleri şu anda yüzde 60’lar civarında, çok yüksek faizler. Öz sermayeleri de yeterli olmaz bu kadar çok ürün almaya. Burada Tarım Bakanlığı’nın devreye girerek Trakya Birlik’e düşük faizli bir kredi açması hatta; destekleme kredisi adı altında çok çok düşük faizli, hatta bir yıl ödemesiz bir kredi açması onları rahatlatırdı, onlar da gerçek maliyetlerini verirlerdi. Çünkü çiftçinin şu anda bir dekar ayçiçeği için yaptığı masraf aşağı yukarı 3500 lira. Bunu 150 kilograma böldüğünde yine 22 liralara geliyor. Yani ayçiçeğinin maliyeti 22-23 lira ama üreticiye verilen para son derece az” dedi.
‘KURAKLIK DESTEĞİ ÖDENMESİ LAZIM’
Bu yıl bölgede yaşanan kuraklığa da dikkat çeken Gaytancıoğlu, “Bu sene bir de kuraklık var. Yani bölgemizde nereye gidersen git kiminle konuşursan konuş, ben daha 40 yağlı ayçiçeği görmedim. Hep 36-38 civarında. Bu ne demektir? Fiyatlar 19 civarında. Hatta buradan kesintiler de yapılacaktır, üretici 18 liraya satacak. Yani üretici yine mağdur olacak. Bu son derece yanlış. Burada yine de Trakya Birliği çok fazla eleştiremiyorum. Eleştirilecek olan Tarım Bakanlığı’dır. Bu kuraklığı görerek buraya bitkisel üretim daire başkanlığını gönderdiler. Bu kuraklığı görerek üreticiye dekar başına bir kuraklık desteği ödemeleri lazım. O da 2 bin liranın altında olmaması lazım. Bir de ayçiçeği destekleme primlerini kısa sürede yatırmaları lazım. O da zaten 1 lira. Bunu da en az 2.5 – 3 liralara çıkarmaları lazım ki üretici verimden ve fiyattan bir nebze de olsun kazanabilsin” diye konuştu.
‘FİYATIN YETERLİ OLMA İMKANI YOK’
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı da, bu yıl kuraklıktan dolayı, verilecek hiçbir fiyatın yeterli olmayacağını dile getiri. Arabacı, “Bu şartlarda piyasa şartlarına eş değer bir fiyat açıklanmış. Piyasa şartlarının altında değil fiyat. Baktığınızda birlik şartları zorlamış ama bu yıl son derece şiddetli bir kuraklık var. Bu kuralık nedeniyle de bu fiyatın yeterli olmasının imkanı yok. Yani bugün ayçiçeği 50 lira bile olsa gene kurtaracak gibi değil. Hayırlı olmasını dilerim” şeklinde konuştu.
‘100 LİRA DA VERSELE YİNE KURTARMAZ’
Üretici Erdal Akgün de, açıklanan fiyatı ‘ne iyi, ne de kötü’ şeklinde değerlendirdi. Akgün, “Fiyat için ne iyi ne de kötü diyebilirim. Çünkü Trakya Birlik’te de görev yapan arkadaşlarımızın tamamı bizim gibi çiftçi. Onlar da daha yukarılarda fiyat açıklamak isterler biliyorum ama demek ki Trakya Birlik’in imkanları bu kadar, bundan fazla olmuyor. Ama bu kimseyi aldatmasın, bu ön alım fiyatı. Trakya Birlik’in üreticisini mağdur etmeyeceğine inanıyorum. Çünkü Trakya Birlik’e malını veren hiçbir üreticimiz bugüne kadar; ‘birliğe bu malı nereden verdim?’ demedi. Böyle olacağına inanıyorum. Keşke 16-17 lira olsaydı da biz 250 – 300 kilogram ayçiçeği biçseydik. Bu ortaya çıkan kuraklıktan dolayı bize 100 lira da ayçiçeğine de verseler, çiftçiyi kurtaracak bir fiyat olmaz” ifadelerini kullandı.