Değerini bilemediğimiz hemşerimizin kitabını Gökhan Demirer yazdı
Ahmet Gökhan Demirer
1960’ta Edir-ne’de doğdu. Dokuz Eylül Üniversitesi’nde iktisat okudu. Merkez Bankası İdare Merkezi’nde 29 yıl ça-lıştı. Emekli Merkez Bankası Uzmanıdır. Fotoğraf da Gökhan Demirer’in 40 yılı aşkın uğraşı oldu.
Ankara Fo-toğraf Sanatçıları Derneği AFSAD’ta yönetim kurulu üyeliği ve başkanlık, TFSF Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu’nda yönetim kurulu üyeliği yaptı. Fotoğraf değerlendirme kurullarında ve danışma kurullarında çalıştı. Dernek seminerlerinde ve atölye çalışmalarında eğitmenlik yaptı. Güncel sanat fotoğrafı seminerleri verdi.
Fotoğrafya, Işıkla Çizenler, Kontrast gibi yayınlarda yazıları ve söyleşileri yayımlandı ve yayımlanıyor. AFSAD fotoğraf sempozyumlarının düzenleme kurullarında yer aldı. Çok sayıda fotoğraf gösterisi ile ‘Hayatın Dışından’, ‘Paris Fotoğrafları’ ve ‘İzler/Traces’ kişisel sergilerini sunmuş, pek çok karma sergiye ka-tılmıştır. Aynı zamanda EFOD (Edirne Fotoğ-raf Sanatı Derneği) üyesidir. Geride bırak-tığı fotoğraf yarışma-larından çok sayıda ödülü bulunmaktadır.
Ankara’daki çalış-ma yıllarından izler taşıyan ‘Evden İşe’ fotoğraf kitabı ile anne ve babasının anılarını derlediği ‘Edirneli İki Harp Çocuğunun Memleket Anıları’ kitabını yayımladı. Annesi Talia Yaver-oğlu’nun ‘Edirne Ağzı’ çalışmasını kitap-laştırdı.
Eski Edirne kart-postal ve fotoğrafları koleksiyoneridir
…………………………………………
NEDEN BU KİTABI HAZIRLADIM
Rahmetli anne ve babamın anıları ve aile albümünden oluşan Edirneli İki Harp Çocuğunun Memleket Anıları kitabımda çeşitli vesilelerle anılan ve bir kaç fotoğrafı yer alan, ailemin hayatında epey yakın olduğu ve rahmetli annemin hep gururla andığı “akrabamız” Şevket Süreyya Aydemir’in ayrı bir kitap olarak anlatılmasının yerinde olacağı düşüncesi yukarıda bahsettiğim anılar kitabına gelen olumlu geri dönüşler ile olgunlaştı. Edirne Hudut Gazetesi’nden sevgili Gönül Uyanıktır’ın, anılar kitabı üzerine yayımladığı yazı dizisinde annemler ile Şevket Süreyya’nın akrabalık ilişkisine başlı başına bir bölüm ayırması bir Şevket Süreyya kitabı için zaten ilk ilham olmuştu.
2023 Edirne Kitap Günleri’nde yaptığım Edirneli Şevket Süreyya konulu sunum sonrasında Ceren Yayıncılık sahibi Şeref Kurtiş’in bu sunumu bir kitap yapma önerisi üzerine de hevesle çalışmaya koyuldum. Bir sunumun kısıtlı süresi içinde bazılarına kısaca değinebildiğim, bazılarına ise hiç yer veremediğim pek çok konuyu bir kitap hacmi içinde değerlendirmenin çok daha yerinde olacağını çalışma geliştikçe daha iyi gördüm.
BEKLENTİM NEDİR?
Şevket Süreyya Aydemir’in müthiş hayatı defalarca anlatılmıştır. Ben, Şevket Süreyya’nın tüm ülkeye mal olmuş bir birey, bir düşün insanı olma yolunda yaşadıklarını onun bir Edirneli olarak hayatı ekseninde, anne tarafım ile akrabalığı üzerinden ilk kez bu kitapta yer alan bazı bilgi, fotoğraf ve evrak ile birlikte anlatarak hakkındaki geniş külliyata bir katkım olursa mutlu olacağım.
Öte yandan, bu ülkenin çok önemli bir entelektüeli olan Şevket Süreyya Aydemir, bu güne dek on binlerce basılmış olan çok sevilen ve sevilmeyi hak eden hayat hikayesi Suyu Arayan Adam’da doğduğu ve büyüdüğü şehir Edirne’ye doğal olarak çok büyük yer ayırmış ve zamanının içinde, göğe yükselen minarelerinin manevi iklimi kadar, kendi yoksul mahallesini çok ayrıntılı tasvir etmiş, Edirne tarihine önemli notlar düşmüştür. Hal böyle iken, Edirneli “önemli” şahsiyetler kitapları ve antolojilerinin çoğunda Şevket Süreyya Aydemir yoktur. Yolu bir biçimde Edirne’den geçmiş siyasetçi, partici ve benzerleri makbul görülür, adları şehrin cadde ve sokaklarında yaşatılırken, hayatında ve eserlerinde Edirne’nin yeri çok büyük olan Edirneli Şevket Süreyya Aydemir’in adı bu şehrin herhangi bir tenha sokağında dahi yoktur.
Dilerim ki, geçtiğimiz 2023 yılı Edirne Kitap Günleri’nin Edirne Belediyesince onun anısına düzenlenmiş olması ve bu kitap, hemşerilerinin ona karşı büyük kayıtsızlığının düzelmesine bir nebze olsun olumlu katkı yapar.
Şevket Süreyya Aydemir üzerine çok sayıda çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların önemli bir bölümünün Türkiye solunun tarihi çalışmaları içerisinde hayatında onun yakınında olmuş değerli bilim insanı Prof. Dr. Mete Tunçay tarafından yapıldığını gördüm; ondan epey yararlandım. Şevket Süreyya, Kadro Hareketi kapsamında da epey çalışılmıştır. Onun Komünizm ve Kemalizm ile ilişkisi çoğu zaman saygın bir düşün insanı oluşu çerçevesinde ele alınmış olsa da, az sayıda ama etkisi kırıcı bir “döneklik” söyleminin hayatında ve şimdi de döndürüldüğünü biliyorum. Bu konuya da kitapta ayrı ve geniş bir bölüm ayırdım.
Bu kitabı hazırlarken başta Suyu Arayan Adam olmak üzere çok sayıda kaynak kullandım ve bunları dipnot olarak ve bazen de metin içinde belirttim. Araştırmam sırasında karşılaştığım ve çok önemli bulduğum bazı mektup ve metinleri ruhunu korumak için olduğu gibi aldım. Kitapta bazı, gerek sayfa düzeni gerekse metnin akışını bozmamak adına kaynağının aşikar olduğunu düşündüğüm ve tırnak içine aldığım ancak kaynak belirtmediğim alıntılar da var; onlar da Suyu Arayan Adam’dandır.
Bu kitabın oluşmasındaki değerli yardımları için Teyzem Mu-kadder Topyan, dayım Yener Ya-veroğlu, oğlum Enis Demirer, Selim Ay-aç, Kudret Topyan, Nedim Topyan, Musa Öncel, Cengiz Bulut, Kahraman Zorlutuna, Melih Özbek, Ender Bilar, Şeref Kurtiş ve Gönül Uyanıktır’a çok teşekkür ederim.
Bu kitabın kapağından iç sayfalarına kadar tasarımını da ben yaptım. Elimden geldiğince kusursuz olması için uğraştım; lâkin hatalarım için de bağışlan-mayı dilerim. İyi okumalar!
Ahmet Gökhan Demirer / Edirne -Ankara, Mayıs 2024