Olgay GÜLER
Yurt genelinde devam eden aşırı sıcaklar, tarımda olduğu kadar hayvancılık sektörünü de etkiliyor.
Haziran ayı boyunca mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları, halen devam ederken, tarım sektörü kadar hayvancılık da kötü yönde etkilenmeye başladı. Özellikle süt üreticileri, meraların kurumasından dolayı hayvanlarını otlatamayınca, üretimde verim kaybı yaşanmaya başladı. Edirne Merkez İlçe ve Süloğlu Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Suiçmez, süt üretiminde yüzde 15’in üzerinde verim kaybı yaşandığını söyledi.
‘BU YIL VERİM KAYBI DAHA FAZLA’
Sıcaklardan herkes gibi hayvanların da etkilendiğini anlatan Suiçmez, “Bu işin uzmanlarına göre; 2024 yılını bu zamana kadarki en sıcak yıl ilan edecekler, görünen o ki. Bu yıl, gerçekten de geçtiğimiz yıldan daha kurak ve daha sıcak ki beklenmeyen hava olaylarıyla da karşı karşıyayız. Bazı bölgelerimizde dolu da yağdı. Birden geliyor. Bu anlamda da üreticilerimizin zararları oldu. Sigor-tası olan var, olmayan var bunlar tespit ediliyor. Bizim daha önceki yıllarda dökülen sütlerden gözlemlediğimiz kadarıyla, yüzde 10-15 gibi verim kaybı oluyordu. Bu yıl daha fazla. Şu anda 37-38 derece sıcak var. Bu sıcaklık daha da artacak gibi duruyor. Hayvanlar nefes almakta zorlanıyor. Havalandırması olmayan işletmelerde veya açıkta olan yerlerde. Mera hayvancılığı yapılan yerlerde ayrı bir dert, bu sıcakta hayvan gelip giderken sıkıntı oluyor. Onlarda daha da yüksek verim kaybı var. Soğutma sistemleri olan düzgün işletmelerde verim kaybı biraz daha düşük ama hayvan daha fazla su tüketiyor, bu sıcakta hayvan yem yiyemiyor” dedi.
‘MERALARIMIZI BİLİNÇLİ KULLANMALIYIZ’
İklim değişikliği kaynaklı hava sıcaklığının birçok alanı kötü etkilediğini belirten Suiçmez; “Bu her yıl yaşadığımız bir olay ama bu yıl daha ciddi oranda sıkıntı var. Bu sıcaklar Allah’tan diyoruz ama bize düşen görevler de var. Birincisi; meralarımızı, ormanlarımızı, yeşilliklerimizi düzgün kullanmak, hoyratça kullanmamak. İçme sularımızı veyahut tarımda kullandığımız suları daha bilinçli kullanmamız gerekiyor. Her geçen yıl geriye bakıldığında iklimlerde gözle görülür bir değişiklik var. Hayvancılığın haricinde bazı bölgelerimizde, benim bölgem de dahil buğdaylarda geçtiğimiz yıllara oranla yüzde 60’a yakın verim kaybı oldu. Ayçiçeği de ona keza. Çiçek açamayan yerlerimiz var. Her gün muhtarlarımız buraya geliyor, onlardan aldığımız bilgiye göre ayçiçeklerinde çok ciddi bir verim kaybı, hatta biçilmeyecek tarlalar da var. Bu, iklim değişikliğinden kaynaklı olan hava sıcaklığından dolayı oluyor. Bütün canlıları etkiliyor” diye konuştu.
‘İÇME SUYUNU DAHA BİLİNÇLİ KULLANMALIYIZ’
Önceki yıllarda Ağustos ayının 15’ine kadar yeşilliğini koruyabilen meraların, şimdi Haziran ayının 15’inde yüzde 80’inin kuruduğunu dile getiren Suiçmez, “Yağış olmadığından dolayı meralar kuruyor, hayvanlarımız da bu meralardan faydalanamıyor. Faydalanamayınca işletmede kalıyor, hazırı yemeye çalışıyor, hazır yemi yerken sıcaklar bastırıyor ve verdiğin kadar verim alamıyorsun. Bu da doğal olarak üreticinin maliyetlerini yükseliyor. Asıl olan bizim tedbir almamız lazım. Tedbirle meralarımızı ormanlarımızı daha bilinçli kullanmak, özellikle akarsuyu ve kendimizle hayvanlarımızın kullandığı içme suyunu daha bilinçli kullanmalıyız. Vahşi sulamaya yönelik devlet de ciddi önlemler alıyor, bunlar iyi şeyler. Ama biz de vatandaş olarak, üreticiler olarak daha dikkatli olmalıyız” ifadelerini kullandı.
‘SU HAYVANIN ÖNÜNDEN EKSİK OLMAMALI’
Hayvanların mümkün mertebe güneşten kaçınarak, gölgede tutulması gerektiğinin altını çizen Suiçmez, “Küçük aile işletmeleri için bizim önerimiz, hayvanların bu sıcaklarda mümkün mertebe meraya gönderilmemesi yönünde. Mutlaka evinin önünde bir ağaç gölgesi vardır. Evin veya ahırın oralarına gölgelik alanlar oluşturulmalı. Mümkün mertebe hayvanların gölgede tutulması lazım. Sıcak havalarda hayvanların araziye gitmesi çok faydalı değil. Duran sulara dikkat etmeleri lazım. Meralarda küçük göller var, uzak durulması lazım. Akarı olmayan sular tehlikelidir. Çok ısınıyor; ısındığı zaman da yosun yapıyor, pislik yapıyor, su zehir oluyor. Hayvan da susadığında içmek zorunda kalıyor. Bundan dolayı çeşitli rahatsızlıklar da çıkabiliyor. Suya çok dikkat edecekler. Su mutlaka hayvanın önünden eksik olmamalı. Eğer imkan varsa, evinde sabit su veriyorsa, o suyu günde birkaç kez yenilemeleri lazım. En azından Ağustos ayının sonuna kadar bunlara dikkat edilmesi lazım” şeklinde konuştu.