Olgay GÜLER
Meteoroloji verilerine göre Edirne, geride kalan Aralık ve Ocak ayında son 70 yılın en sıcak dönemini yaşarken, bu durum çiçeklenme evresindeki buğday üreticisini tedirgin etti.
Yaz aylarının kurak geçtiği Edirne’de üretici, ekim ayında da yağış olmayınca buğdayını kuru toprağa ekti. Bölgenin ilerleyen süreçte yağış almasına rağmen sıcaklıklar mevsim normallerinin üstünde seyredince buğdayda kış ayında da kuraklık stresi yaşandı.
Meteoroloji verilerine göre 1930 ile 2022 arsında ortalama sıcaklığın aralık ayında 4.6, Ocak ayında ise 2.6 olduğu Edirne’de, 2023 yılının Aralık ayında sıcaklık 6.9, Ocak ayında ise 4.7 olarak ölçüldü. Edirne’nin son 70 yılın en sıcak Aralık ve Ocak ayını yaşamasıyla birlikte nehirlerde de debiler düştü. Edirne’de kentin tarımsal sulamasında kullanılan Tunca Nehri’nde son olarak debi 4 metreküp/saniye, Meriç Nehri’nde ise 58 metreküp/saniye olarak ölçüldü.
TRAKYA’DAKİ BARAJLARDA DOLULUK YÜZDE 51
Devlet Su İşleri verilerine göre ise Trakya bölgesinde baraj doluluk oranları, son yağışlarla birlikte yüzde 51 olarak ölçüldü. Edirne’de ise 2023 yılı Şubat ayında yüzde 66 doluluk oranı olan içme suyunun sağlandığı barajlardan Süloğlu Barajı’nda, 2024’ün aynı ayında bu oran yüzde 22 azalarak yüzde 43’e düştü. 2023 yılı Şubat ayında yüzde 32 doluluk oranı olan Kayalıköy Barajı’nda ise 2024’ün aynı ayında bu oran yüzde 16 azalarak yüzde 14’e düştü.
‘SON 70 YILIN EN SICAK ARALIK VE OCAK AYINI YAŞADIK’
Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, mevsim normallerinin üstünde sıcaklığın yaşandığı bölgede buğdayın veriminin, sürekli yağışlara bağlı olduğunu belirtti. Kaya, “Burada önemli olan kış kuraklığı ve kar kuraklığı gibi iki tabir var. Biz kış deyince iki tane şey anlıyoruz. Birincisi soğuk, ikincisi kar. Bu anlamda şu anda da gördüğümüz gibi Şubat ayındayız ama neredeyse bahar mevsiminde gibiyiz. Son gelen bilgilere baktığımızda Aralık ayının son 70 yılın en sıcak aralık ve ocak ayı olduğunu görüyoruz. Her ne kadar yağışlar geçtiğimiz döneme nazaran biraz daha fazla olsa da tabii bu sıcaklık özellikle buharlaşmayı arttırdı. Kış demek yağışa olan doygunluk demek. Toprak ne kadar doygun olursa gerek şu an ekili olan kışlık ürünler gerekse tekrar ekeceğimiz yazlık ürünler için son derece önemli. Geçen haftalar yeteri kadar bir yağış yaşadık. İnşallah bu yağışlar dönemsel olarak devam eder” dedi.
‘KURAKLIK ENDİŞESİ YOK’
Kış yağışlarının da yaz yağışları gibi dönemsel hale geldiğini anlatan Kaya, “Kış döneminde de artık yaz yağışları gibi yaşıyoruz. Yani Edirne’ye yağıyor, Kırklareli’ne yağmıyor. Kış yağışları, yaz yağışları gibi dönemsel ve bölgesel oldu. Edirne’yi atlıyor Tekirdağ’a yağıyor ve arkasından daha öte aşağılara doğru gitmiyor. Bu anlamda tabii şu an için bu kış yağışları yeterli. Hani bir kuraklık endişesi oluşacak kadar değil ama geçen yıl son yılların en düşük verimlerini yakaladık. Hem ayçiçeğinde yani yazlık ürünlerde hem de buğday gibi kışlık ürünlerde. Çiftçi gerçekten tabiri caizse geçen yıl bir trajedi yaşadı. Bu yıl için büyük umutlarla girmiştik aslında, çok kurak bir yaz sezonuydu. Arkasından Kasım yağışları en azından yeteri kadar oldu. Bu saatten sonra yağışların geçen seneki olduğu gibi devam etmesini arzu ediyoruz. Bu yağışlar gelirse geçtiğimiz yıl gibi endişelenecek çok fazla bir durum yok. Tabii buradaki önemli nokta bu yağışların sürekli olarak devam etmesi” diye konuştu.
‘TOPRAĞIN DOYMA İHTİMALİ AZALDI’
Kentteki Meriç ve Tunca nehirlerindeki debi düşüşünü de değerlendiren Kaya, bu durumun bölgedeki yağışların azlığıyla alakalı olduğunu ifade etti. Kaya, “Baktığımızda kış yağış yağışları ne kadar çoksa Meriç de Tunca da o kadar dolu dolu akacak. Kış yağışlarının ne kadar az olduğunun bir göstergesi. Belki geçtiğimiz kışa göre biraz daha fazla yağış aldık ama geçtiğimiz kış tamamen çok az miktarda yağış vardı. Arkasından çok kurak bir yaz yaşadık, toprağın doyma ihtimali azaldı. Bu anlamda işte Meriç hala akamıyor. Yani yağışlar yağsa da akamıyor. Çünkü toprağın hala doygunluğa ihtiyacı var. Şu an için bir sıkıntı gözükmüyor ama önemli olan artık bundan sonraki yağışların dönemsel olarak devam etmesi” ifadelerini kullandı.