İlaca ‘pansuman’ fiyat!

Olgay GÜLER
Türkiye genelinde sabit kur uygulaması devam eden ilaçların temininde yaşanan sıkıntı, eczacı-larla vatandaşı karşı karşıya geti-rirken, önceki gün Cumhurbaşkanı kararıyla tıbbi ürünlerin fiyat-lanmasında uygulanan avro kuru yüzde 23.5 oranında arttırıldı.
Ülke genelinde ithal ilaçların temininde, sabit kur uygulaması ve döviz kurundaki dalgalanmalar nedeniyle özellikle son haftalarda yaşanan sıkıntılar giderek arttı. Eczanelerde zorlaşan ilaç temini, vatandaşları da mağdur etti. Vatandaşlar özellikle reçeteli ilaçlarını almakta sıkıntı yaşadı. Resmi Gazete'de yayınlanan Cumhurbaşkanı kararıyla, önceki gün ilaç fiyatlarına zam yapıldı. Kararla, beşeri tıbbi ürünlerin fiyatlandırılmasında kullanılan avro kuru yüzde 23.5 arttırılarak, 21.6 TL oldu. Eczacılar, yapılan düzenlemenin yaşanan ilaç temini sıkıntısının önüne geçmesini ümit ediyor.
'İLAÇ TEMİNİNDE SIKINTI YAŞIYORDUK'
Edirneli Eczacı Şükrü Ciravoğlu, söz konusu güncellemenin bir süredir beklenen bir gelişme olduğunu belirtti. Ciravoğlu, "İlaç fiyatlarında bugün yani 24 Ekim 2024 tarihi itibariyle Cumhurbaşkanlığı kararıyla bir güncelleme yapıldı. Bir süredir bu beklenen bir güncellemeydi. Bu nedenle firmaların maliyetleri karşılamadığı için gerek üretimde, gerek dağıtımda bir yavaşlama söz konusuydu. Yani ilaç temin etmek zordu, eczaneler için de, depolar için de. Dolayısıyla bu vatandaşa da yansıyordu. Yani şu anda elimizde ilacı bulunamadığı için bekleyen birçok reçete var. Firmalar da fiyat beklediği için temin edemiyorduk. Şimdi bugün itibariyle bu fiyatlar güncellenmeye başladı ve artık ürünler de piyasaya verilir duruma geldi. Artık bundan sonra yavaş yavaş daha da artacak tabii" dedi.

'İLAÇTA AVRO KURU 21.6 TL OLDU'
İlacın fiyatlandığı avronun 21.6 TL'ye geldiğini söyleyen Ciravoğlu, "Burada belirlenen bir avro kuru vardır ilaç fiyatının tespit edilmesi için. Bu avro kurunda yüzde 23.5 oranında bir artış yapıldı. Bu şu demek oluyor; ilacın fiyatlandığı avro değeri 21.6 TL'ye geldi. Bu ilk bakışta döviz kuru düşünüldüğünde anormal bir rakam gibi gözükecek çünkü avronun piyasa değeri belli fakat bunu şöyle algılamak lazım; bu devletin pazarlık payı ilacın üzerindeki. Yani Türkiye'de üretilen ya da ithal edilen ilacın çok büyük bölümünü genel sağlık sigortası ve geri ödeme kapsamında devlet satın almış oluyor. En büyük alıcı olması nedeniyle firmalarla pazarlığa oturup böyle bir yöntem buldular geçmişte. Şimdi o yöntem üzerinden gidiyoruz. Tabii ki gerçek fiyatı değil avronun. Ama bu devletin pazarlığı sonucu ilaç fiyatında yapılmış olan ucuzlama demektir. Tabii bunun sonucunun pratiğe yansımasında da bütün Avrupa ülkeleri ve komşularımıza göre ilaç fiyatının Türkiye'de ciddi oranda ucuz olduğu sonucu ortaya çıkıyor. Bu da pratikteki yaşanan gerçek" şeklinde konuştu.
'YAPILAN DÜZENLEME GEÇİCİ ÇÖZÜM, ASIL SIKINTI ENFLASYON'
Avro kuru güncellemesinin geçici bir çözüm olduğunu, asıl sorunun enflasyondan kaynaklandığını anlatan Ciravoğlu, "Bu durumda artık bundan sonra normal seyrinde gideceğini ümit ediyoruz fiyatların ve ilaçların. Burada sıkıntı aslında enflasyon. Yani gönül arzu eder ki bunlar hiç yaşanmasın, hiç olmasın. Fakat bu enflasyon devam ettiği müddetçe, enflasyonun umudu ve beklentisi de oluşmadığı için halkta bu sıkıntılar oluşmaya devam edecektir. Yani bu bir pansuman gibi görülebilir, geçici bir çözüm gibi görülebilir. Esas sorun enflasyon, hayat pahalılığı, maliyetlerdeki yükseklik. Bunlar giderilip ekonomi rayına oturtulmadığı müddetçe bu sorunlar devam edecektir. Maliyet kurtarmaya çalışıyor herkes. Yani bu sadece dışarıdan ithal edilen ham madde maliyetinden ibaret değil o üretimin maliyeti. Orada insan çalışıyor, yan giderleri var, ulaşım giderleri, nakliye giderleri var yani bir sürü faktör giriyor o maliyetin içine. Şimdi bunlar arttığı müddetçe firmaların karı düşüyor. Firma da bu sefer üretimden kaçmaya başlıyor" diye konuştu.
'ZAM VATANDAŞA DA YANSIYACAK'
Zammın vatandaşa da yansıyacağını belirten Ciravoğlu, "Zammın vatandaşa yansıması doğal olarak olacak tabii. Yani büyük bölümü alıcıya yansıyacak ama örneğin katılım paylarında da yükselme olacak bu durumda. Tabii yüzde 10'u veya yüzde 20'sine yansıyacak bu oran. Yani çalışan yüzde 20 emekli yüzde 10 ödüyor ya katılım payı var. O bölümde oynama yapar, biraz ilaç fiyat farkı çıktığı zaman bazı ilaçlarda fiyat farkı çıkıyor, orada yansır vatandaşın cebine. Yani az veya çok vatandaşa her şey yansıyor sonuçta" ifadelerini kullandı.