Sayıştay’a göre Edirne Belediyesi

Sayıştay'ın 2023 yılına dair Edirne Belediyesi denetim raporu, belediyenin mali yönetim ve performansına dair önemli bulgularla kamuoyuna sunuldu. Toplamda 22 bulgu içeren raporda, Edirne Belediyesi'nin mevzuata uygun olmayan uygulamaları ve mali yapısındaki risklere dikkat çekildi. Özellikle, yasal zorunluluklar çerçevesinde sağlanması gereken hizmetlerdeki eksiklikler, tahsilat ve ödeme süreçlerindeki aksamalar, mali yönetim ve kaynak kullanımı konularında kayda değer uyarılar yer aldı.
Sayıştay'ın Öne Çıkardığı Bulgular
Denetim raporundaki bulgular, belediyenin bazı kritik yasal zorunlulukları yerine getirmediğini ve kamu kaynaklarının verimli kullanımını sağlamakta zorluklar yaşadığını ortaya koyuyor. Sayıştay, özellikle kadınlar ve çocuklar için zorunlu olan konukevlerinin kurulmamış olmasına, ruhsatsız işyerlerine yönelik denetim yetersizliğine, kanalizasyon harcamalarına katılma payının tahsil edilememesine ve engelli personel istihdam zorunluluğunun sağlanamamasına dikkat çekti. Ayrıca, belediyenin uzun süreli fazla çalışma yaptırması, işçilere yıllık izinlerini zamanında kullandıramaması gibi işçi haklarını ilgilendiren bulgular da raporda yer aldı.
Bütçe yönetimi kapsamında ise, bütçe emanetleri hesabındaki ödemelerin muhasebe kayıt sırasına göre yapılmadığı, Kalkınma Ajansı paylarının ve taşınmaz kültür varlıkları için ayrılan katkı paylarının zamanında yatırılmaması nedeniyle belediyenin gecikme faizleri ödemek zorunda kaldığı ifade edildi. Belediyenin faaliyetleri için gelir sağlayıcı unsurları ve vergi gelirlerini etkin bir şekilde kullanamaması da raporda vurgulandı.
Mali Tabloların Dikkat Çeken Yönleri
Mali tablolara göre, Edirne Belediyesi'nin 2023 yılı için bütçesi 1.872.000.000 TL olarak belirlenmiş, ancak giderler %86,56 oranında gerçekleşmiştir. Öte yandan gelir hedeflerine ulaşılmasında bazı kalemlerde ciddi eksiklikler olduğu gözlemlenmiştir. Özellikle bağış ve yardım gelirleri %3,94 gerçekleşme oranıyla beklenenin çok altında kalırken, sermaye gelirleri gibi kalemler beklentinin üzerinde performans göstermiştir. Belediyenin net bütçe gelir gerçekleşmesi %94,43 olarak kaydedilmiştir.
Dönen varlıklarının toplamı 250 milyon TL'yi aşan belediyenin, kısa vadeli borçlarının büyük bir kısmı mali borçlar ve faaliyet borçlarından oluşmaktadır. Özellikle, bütçe emanetlerinde yer alan 246 milyon TL tutarındaki borç, belediyenin tahakkuk etmiş ancak henüz ödemesi yapılmamış yükümlülüklerinin büyüklüğünü ortaya koymaktadır. Uzun vadeli borçların yüksek seviyelerde olması, belediyenin mali yönetiminde kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlaması gerektiğine işaret etmektedir.
Sayıştay'ın Önerileri ve Edirne Belediyesi'nden Beklentiler
Sayıştay, bulguların sonucunda belediyeye mali yönetim ve idari sorumlulukların yerine getirilmesine yönelik bir dizi öneri sundu. Kadın konukevlerinin kurulması, kanalizasyon ve altyapı hizmetleri için katılım paylarının tahsilatının yapılması, ruhsatsız işyerlerine yönelik denetimlerin artırılması ve engelli memur çalıştırma zorunluluğunun yerine getirilmesi başlıca tavsiyeler arasında bulunuyor.
Edirne Belediyesi'nin 2023 yılı denetim raporu, belediyenin kamu kaynaklarını etkin, hukuka uygun ve verimli kullanma konusundaki sorumluluğunun altını çizerken, bütçe planlamasında ve kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde daha hassas bir mali yönetim anlayışına geçmesi gerektiğini ortaya koyuorr. Rapor, Edirne Belediyesi'nin idari süreçlerindeki boşlukları kapatması ve mevzuata uygun bir yönetim anlayışını benimsemesi adına önemli bir rehber niteliği taşıyor.
Söz konusu raporda yer alan bulgulardaki sonuçlarda şunlara yer verildi:
Mali Yapı
Edirne Belediyesi 2023 yılında faaliyetlerini bütçe sınırları içinde yönetmiş ve bütçe fazlası sağlamıştır. Ancak mali sürdürülebilirlik açısından gelir artırıcı tedbirlerin alınması ve giderlerin kontrol altına alınması gerekmektedir. Edirne Belediyesi'nin mali yapısının sağlıklı bir likidite yönetimi ve daha iyi bir sermaye yapısına ihtiyaç duyduğunu söyleyebiliriz. Dönen varlıkların kısa vadeli borçları karşılama oranı artırılmalı, uzun vadeli borçlar ve kısa vadeli mali yükümlülükler için daha etkin bir borç yönetimi stratejisi uygulanmalıdır
Taşınmaz Yönetimi
Belediyenin taşınmaz yönetimindeki eksikliklerinin kamu yararına zarar verdiğini ve hukuka aykırı durumların uzun vadede kamu zararına yol açtığını göstermektedir. Belediye, ecrimisil uygulamasını kiralama yöntemi gibi kullanmak yerine, taşınmazları ihale yoluyla kiraya vererek kamu kaynaklarını etkin bir şekilde yönetmelidir.
Ulus Pazarı
Edirne Belediyesi, Ulus Pazarı'nın işletilmesi konusunda yönetsel ve denetimsel görevlerini yerine getirmediğinden, pazaryerindeki düzenlemeler kooperatifin inisiyatifine bırakılmıştır. Belediye, pazaryerinin kurallar çerçevesinde işletilmesini ve esnaf ile tüketicilerin haklarının korunmasını sağlamak için yönetsel sorumluluklarını yerine getirmeli ve hukuki bir yönetim düzeni kurmalıdır. Bu adımların atılması, pazarın sürdürülebilirliğini ve kamusal faydayı artıracaktır.
Taşınmazlar
Edirne Belediyesi'nin mülkiyetinde bulunan taşınmazların cins tashihlerinin yapılmaması, belediyenin mali tablolarının güvenilirliğini azaltmakta ve varlık yönetiminde sorunlara yol açmaktadır. Tapu kayıtlarının mevcut kullanım şekillerine uygun hale getirilmesi, hem yasal zorunlulukların yerine getirilmesini sağlayacak hem de belediyenin taşınmazlarını daha etkili bir şekilde yönetmesine yardımcı olacaktır. Bu doğrultuda, belediyenin taşınmazlarına ilişkin cins tashihlerini tamamlaması ve taşınmaz kayıtlarını güncel ve doğru bir şekilde tutması önemlidir.
Toplu Ulaşım Sistemi
Edirne'deki toplu ulaşım sistemi, süresiz verilen plaka hakları, yaşlı ve erişime uygun olmayan araçların kullanımı, gelir ve giderlerin belediyenin doğrudan denetimi dışında yürütülmesi gibi önemli yapısal sorunlar barındırmaktadır. Bu sorunların giderilmesi, toplu taşıma hizmetinin sürdürülebilirliği, şeffaflığı ve kamusal yararı açısından önem arz etmektedir. Belediye, yasal çerçevede ihale ile süreli plaka tahsisi, engelli erişimi ve araç yenilemesi gibi adımları atarak toplu taşıma hizmetlerini daha etkin ve verimli bir şekilde yönetmelidir.
Ticari Taksi Plakaları
Edirne Belediyesi sınırları içinde ticari taksi plakalarının süresiz olarak verilmesi, belediyenin toplu taşıma yönetimi üzerindeki denetim ve düzenleme gücünü zayıflatmakta, kamu yararına aykırı sonuçlar doğurmaktadır. Yüksek mahkemeler kararlarına uygun olarak, mevcut süresiz hakların iptali ve yeni plaka tahsislerinin belirli sürelerle ve ihale yoluyla yapılması gerekmektedir. Bu adımlar, toplu taşıma hizmetlerinin daha etkin, adil ve kamu yararına uygun şekilde yürütülmesini sağlayacaktır.
Tekstil atıkları
Edirne Belediyesi'nin gelir getirici nitelikte olan tekstil atıkları toplama ve geri dönüşüm hizmetini ihalesiz şekilde devretmesi, yasal çerçevede kamu yararını koruma ilkesine aykırıdır. Gelecekte yapılacak ihale süreci, rekabet ve şeffaflık ilkelerine uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Bu adımların atılması, belediyenin kaynaklarını daha etkin kullanmasını, kamu yararını korumasını ve şeffaf bir hizmet anlayışını sürdürmesini sağlayacaktır.
Su Aboneliği
Edirne Belediyesi'nin su abonelik bilgilerinde kimlik veya vergi kimlik numarası eksikliklerinin bulunması, yasal gerekliliklere uyum sağlanamaması ve alacak takibinde zorluklar yaşanmasına yol açmaktadır. Belediye, mevcut aboneliklerdeki eksiklikleri gidermeli ve yeni aboneliklerde bu bilgileri zorunlu hale getirmelidir. Bu adımlar, belediyenin mali yönetimini güçlendirerek kamu alacaklarının zamanında ve etkin bir şekilde tahsil edilmesini sağlayacaktır
Su Kesme
Edirne Belediyesi'nin borçlu abonelere yönelik su kesme işlemini zamanında yapmaması, belediyenin tahsilat işlemlerini aksatmakta ve kamu zararı riskini artırmaktadır. Bu nedenle belediyenin, personel sayısını artırarak veya dijital sistemlerle işlemleri hızlandırarak tahsilat süreçlerini güçlendirmesi gerekmektedir. Ayrıca, abonelik teminat bedellerinin güncellenmesi ve Sayıştay denetim bulgularının hızlıca uygulanması, belediyenin mali yapısını koruyacak ve tahsilat verimliliğini artıracaktır.
Kayıp - Kaçak Su
Edirne Belediyesi'nin içme suyu temin ve dağıtım sistemlerinde su kayıp-kaçak oranının yüksek olması, kamu kaynaklarının verimli kullanımını engellemekte ve su israfına yol açmaktadır. Belediyenin, su kayıplarını yönetmeliklerin belirlediği hedeflere uygun olarak azaltmak için altyapı iyileştirmelerine öncelik vermesi, su yönetimini akıllı sistemlerle güçlendirmesi ve detaylı veri analizleri yaparak kayıpların nedenlerini tespit etmesi gerekmektedir. Bu adımlar, hem ekonomik kayıpların azaltılmasını hem de çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasını destekleyecektir.
Edirne Hali
Edirne Halinin yetersiz kapasitesi ve yönetmelikte belirtilen şartları sağlayamaması, ticari faaliyetlerin sürdürülebilirliği ve yasal uyumluluk açısından ciddi sorunlar yaratmaktadır. Edirne Belediyesi'nin yeni bir hal kompleksinin inşasına öncelik vererek eksiklikleri gidermesi ve geçici olarak mevcut hali iyileştirmesi gerekmektedir. Ayrıca, kira sözleşmelerinin yönetmelik çerçevesinde düzenlenmesi, ticaretin kesintisiz devam etmesini ve işletmelerin yasal güvenceye kavuşmasını sağlayacaktır. Bu adımlar, hem kamu kaynaklarının verimli kullanılması hem de yerel ticari altyapının güçlendirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
II. Bayezid Külliyesi
Edirne Belediyesi'nin Trakya Üniversitesi Sultan II. Bayezid Külliyesi Sağlık Müzesi'nden %5'lik belediye payını tahsil etmemesi, belediyenin gelir kaybına uğramasına yol açmıştır. Yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi için, geriye dönük tahakkuk ve hızlı tahsilat işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Ayrıca, kurumlar arası bir protokol oluşturularak tahsilat işlemlerinin düzenli hale getirilmesi ve belediye gelirlerinin sürdürülebilirliği sağlanmalıdır. Bu adımlar, belediyenin bütçesini güçlendirecek ve kamu kaynaklarının etkin yönetimini destekleyecektir
Ruhsatsız İşyerleri
Edirne Belediyesi sınırları içinde ruhsatsız olarak faaliyet gösteren işyerlerinin varlığı, yasal gerekliliklerin yerine getirilmemesine, belediye gelir kaybına ve toplum sağlığına yönelik risklerin artmasına neden olmaktadır. Belediye, ruhsatsız işyerlerine yönelik denetimlerini artırmalı, ruhsat alma sürecini kolaylaştırmalı ve ruhsatsız işletme-lere yönelik yasal yaptırımları hızlıca uygulamalıdır. Bu adımlar, beledi-yenin gelirlerini artırırken kamu güvenliğini ve sağlığını da koruyacaktır
Bakanlık Payları
Edirne Belediyesi'ne aktarılması gereken değer artış paylarının Bakanlık tarafından geç yatırılması, belediyenin mali planlamasını olumsuz etkileyebilmektedir. Belediyenin, bu ödemelerin zamanında yapılmasını sağlamak için Bakanlık ile sürekli iletişimde olması ve süreçleri dijital olarak takip etmesi önem arz etmektedir. Bu adımlar, belediyenin yasal hakkı olan gelirlerin zamanında tahsil edilmesini sağlayarak kamu hizmetlerinin aksamadan yürütülmesine katkı sunacaktır.
Kanalizasyon
Edirne Belediyesi, kanalizasyon tesislerinden faydalanan gayrimenkul sahiplerinden tahsil etmesi gereken katılım paylarını tahakkuk ettirmeyerek gelir kaybına uğramaktadır. 2464 sayılı Kanun'a uygun şekilde tahakkuk ve tahsil işlemlerinin yapılması, belediyenin bütçesini güçlendirecek ve kamu kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlayacaktır. Ayrıca, gelecekte benzer sorunların yaşanmaması için bir takip mekanizması kurulmalı ve denetim bulgularına hızlı yanıt verilmelidir. Bu adımlar, belediyenin mali yönetimini iyileştirecek ve kamu hizmetlerinin sürdürülebilir finansmanını destekleyecektir.
Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunması
Edirne Belediyesi, taşınmaz kültür varlıklarının korunması için tahsil ettiği katkı paylarını zamanında aktarmadığı için gecikme zammı ödemiştir. Bu durum, belediyenin kamu kaynaklarını etkin ve verimli kullanmasına engel olmakta ve gereksiz mali yükler getirmektedir. Belediyenin katkı paylarını zamanında aktarmak için düzenli takip ve dijital sistemler kurması, denetim bulgularına hızlıca yanıt vermesi ve personel farkındalığını artırması gerekmektedir. Bu adımlar, belediyenin bütçesini koruyacak ve kamu kaynaklarının daha etkin kullanılmasını sağlayacaktır.
Trakya Kalkınma Ajansı
Edirne Belediyesi, Trakya Kalkınma Ajansına aktarılması gereken katkı paylarını zamanında iletmeyerek, gecikme faizi ödemiştir. Bu durum, belediyenin mali kaynaklarını etkin ve verimli bir şekilde kullanma ilkesine aykırı olup, kamu kaynaklarının gereksiz maliyetlerle karşılaşmasına yol açmaktadır. Belediyenin, katkı payı ödemelerini takip edecek bir sistem kurması, iç denetim mekanizmasını etkinleştirmesi ve personel eğitimi ile farkındalığını artırması, bu tür gecikmelerin önüne geçerek kamu kaynaklarının korunmasına katkı sağlayacaktır.
Engelli Personel
Edirne Belediyesi, yasal olarak zorunlu olan %3 engelli personel istihdamı şartını sağlamadığı için mevzuata aykırı davranmaktadır. Belediyenin, boş kadrolarda engelli bireylere yönelik düzenlemeler yaparak bu sorunu çözmesi gerekmektedir. Engelli bireyler için gerekli fiziki düzenlemelerin sağlanması, personel alım sürecinin hızlandırılması ve denetim bulgularına daha etkin yanıt verilmesi, belediyenin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlayacak ve engelli bireylerin iş gücüne katılımını destekleyecektir.
Fazla Çalışma
Edirne Belediyesi, personeline mevzuatta belirtilen yıllık 270 saatlik fazla çalışma sınırını aşan sürelerde çalışma yaptırarak, işçilerin sağlık ve güvenlik haklarına aykırı bir durum yaratmaktadır. Bu durum, işçi sağlığı ve iş güvenliği risklerini artırırken, verimlilikte düşüşe yol açabilir. Belediye, iş yükü ve personel ihtiyacını analiz ederek uygun planlama yapmalı ve fazla çalışma sürelerini yasal sınırlara çekmelidir. Bu düzenlemeler, hem yasal uyumluluğu sağlayacak hem de işçilerin iş sağlığı ve güvenliğini koruyarak verimliliklerini artıracaktır.
Yıllık İzin
Edirne Belediyesi, çalışanların birikmiş yıllık izin haklarının zamanında kullandırılmasını sağlayarak yasal yükümlülüklerini yerine getirmeli ve ileride karşılaşabileceği mali riskleri en aza indirmelidir. Çalışanların yıllık izinlerinin düzenli olarak kullandırılması, işçi sağlığını ve iş güvenliğini koruyarak belediyeye mali açıdan avantaj sağlar. Bu amaçla işçi izinlerinin izlenmesi ve denetlenmesi süreçlerinin güçlendirilmesi, belediyenin sürdürülebilir bir insan kaynakları politikasını benimsemesi açısından kritik önem taşır.
Konuk Evi
Edirne Belediyesi, kadınlar ve çocuklar için güvenli ve sürekli destek sağlayan bir konukevi açarak yasal yükümlülüklerini yerine getirmeli ve şiddet mağduru bireyler için gerekli desteği sağlamalıdır. Bu adım, sosyal hizmetlerin nitelikli sunumunu garanti ederken kamu kaynaklarının daha etkili ve verimli kullanılmasını sağlayacaktır.
Pazar Yerleri
Edirne Belediyesi'nin pazar yerleri yönetiminde görev ve sorumluluk eksikliklerini gidermesi, işleyişteki belirsizlikleri önleyecek ve pazar yerlerinin düzenli, güvenli ve sağlıklı bir ortamda faaliyet göstermesini sağlayacaktır. Bu düzenlemeler, hem pazar yeri kullanıcılarının haklarının korunmasını hem de belediyenin etkinlik ve verimlilik ilkelerine uygun olarak işleyişini sürdürebilmesini destekler.