Ege’den Edirne’ye Sirtaki rüzgârı

Müşerref GİZERLER
Yılın geçtiğimiz aylarında Datça, Bozcaada ve Çeşme'de, Ortak Kültürün İzinde Proje Topluluğu tarafından gerçekleştirilen “Rembetiko, Müzik ve Sirtaki Günleri”nde esen rüzgâr Edirne'ye ulaştı.
Yetiştirdiği gönüllü Edirne ekibi ile bu etkinliklerde yer alan topluluğun Edirne temsilcisi eğitmen Naciye Hale Gültekin gönüllü ekip çalışmalarını sürdürürken Edirne Belediyesi'nin dans topluluklarına sirtaki danslarının da dâhil edilmesi ile önümüzdeki günlerde Atatürk Kültür Merkezi'nde eğitim vermeye başlayacak.

Nedir Ortak Kültürün İzinde Proje Topluluğu?
Ege, Akdeniz ve Marmara Denizlerine kıyısı olan yerleşim bölgelerinde yaşayanlardan Mübadele ile Anadolu'dan ayrılan ya da Anadolu'ya gelen ortak yaşam kültüründe birlikte ürettikleri kültürel ürünleri (müzik, dans v.d.) araştıran, benzeşen ve ayrılan yönlerini uygulamalar ile ortaya koyan araştırmacı bir topluluk.
Kültür Bakanlığı Türk Halk Dansları Topluluğu'nda yetişen dansçılardan olan Can Çinte tarafından kurulan, Prof. Dr. Haluk Şahin ve Prof. Dr. Gürbüz Aktaş'ın danışman olduğu topluluk benimsediği “Kültürlerin Sınırlarını Ülkelerin Sınırları İle Belirleyemezsiniz” düşüncesi ile müzik, dans eğitimleri, araştırma ve etkinliklerini sürdürüyor.
Topluluğun Türkiye Direktörü Cinte'nin koreografilerini bizzat yapıp yetiştirdiği belgeli dans eğitmenleri aynı zamanda bulundukları bölgenin koordinatör temsilcileri. Eğitmenler İstanbul, Tekirdağ, Edirne, Balıkesir, Bandırma, İzmir, Bozcaada, Dikili, Kuşadası, Bodrum, Mersin ve yeni oluşumlarla gerek dans okulları, kursları ve gerekse gönüllülerle konusunda uzman kişi ve müzisyenlerle dans ve müzik günleri- etkinlikleri gerçekleştirerek geniş halk kitlelerine ulaşıp yaygınlaşıyorlar.
Proje topluluğunun bir diğer usta sanatçısı Kaan Temizel. Yunanistan'dan Mübadele ile göç etmiş bir ailenin üyesi. Gösterdiği performans, hazırladığı koreografilerle ve İstanbul, İzmir, Muğla, Ankara, Aydın ve Bursa'da bulunan dans okulu ve kursları ile topluluğun felsefesinin yaygınlaşmasında etkin bir sanatçı.
Ortak Kültürün İzinde Proje Topluluğu'nun dans türü Rumca Sirtaki, halk oyunu demek. TDK sözlüğüne göre kolların ve ayak hareketlerinin giderek hızlandığı bir halk oyunu. Genelde Türkçe söylemiyle Hasapiko (Xasapiko) olarak biliniyor. Sirtaki/Hasapiko ekşi sözlük ve vikipedia kaynaklarına göre İstanbullu Ortodoks Arnavut kasaplarının, kasap havasının Yunancası olan bir dans. 1960'lardan sonra popüler Yunan dansı haline gelmiş. 1964 tarihli Zorba filmi için düzenlenmiş.

Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Balkan Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sema Sandalcı'dan edinilen kısa bilgiye göre Hasapiko antik dönemin savaş, tanrıların savaş dansı.
Proje topluluğunun dans eğitimleri, yine projenin felsefesi doğrultusunda ortak yaşam kültüründe birlikte üretilen kültürel ürünlerin benzeşen- ayrılan yönleri dikkate alınarak sanatçı direktör Can Çinte'nin koreografilerine göre yapılmakta. Ela Ele Ela Xasapiko (2016), Mavrova, Ali Paşa, Samyotisa/Sirta (2017), Bahar&Eski Kasap /Xasapike, Eskikasap(2018), Limani/Xasapiko (2019), Zorba (Veysel Aymaz) Yorum Can Çinte (2016), Harmandalı (İsmail Özboyacı) Yorum Can Çinte(1982) koreografilerden bir kaçı.
2025 yılı Nisan ayında Bodrum'da yapılacak Rembetiko Müzik Sirtaki Günleri'nin bir sonraki durağının Edirne olabileceğini belirten ve gönüllü ekibi ile eğitimlere başlayan Naciye Hale Gültekin, Edirne Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi'nde vereceği sirtaki dansları eğitimleri için de kendi koreografileri ile hazırlıklarını tamamlamış durumda.