Trakya toprağı ‘kara’ hasret!

Olgay GÜLER
Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, kış aylarında yağacak karın, beraberindeki ekim dönemi için belirleyici olacağını söyledi.
Edirne'de geçtiğimiz kış ayında mevsim sıcaklıklarının yüksek seyretmesinin ardından bölge yaz aylarında da yeterli yağışı alamayınca, üretici buğdayını kuru toprağa ekti. Üreticiler, iklim değişikliği nedeniyle buğday ekimini Kasım ayının başına kaydırırken, yağmur ve kar yağışlarını beklemeye koyuldu. Ülkenin doğusunda çoğu ilde kar nedeniyle yollar trafiğe kapanırken, Edirne'de henüz yağış görülmemesi tedirginlik yaratmaya başladı.

'BİTKİLERİN KIŞ AYINA YAĞMURLA GİRMESİ ÇOK ÖNEMLİ'
Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, yağışların bu yıl da geciktiğini belirterek, buğday ekili toprağın suya ihtiyacı olduğunu söyledi. Kaya, "Yağışlar biraz gecikti her zamanki gibi. Zaten son iki üç yıldır bayağı ekimle ilgili sıkıntılar yaşadı bölge. Bir önceki yıl en azından yağışlar fena değildi ama daha önceki yıl özellikle ekim yatağı için neredeyse tırmalayarak toprak çıkartmıştık. Bu yıl aslında ekim ayında bir yağmur yağmıştı, çiftçilerin tohum yatağı hazırlama açısından bir fırsat verdi ama arkasından gerçekten çok kurak bir sezon geçirdi. Bitkilerin bu açıdan yağan yağmurla beraber kasım sonuna doğru çıkış sağlaması, kışa üç dört yaprakla girmesi son derece bizim için önemli. Çünkü geçtiğimiz kış son 70 yılın en sıcak kışını yaşadık. Bir önceki yıl yağış anlamında en kurak kışını yaşadık. Bu anlamda kışlar böyle sıcak ve kurak geçtiği zaman özellikle karsız donlarda kışa üç dört yapraklı devrede girmesi son derece önemli. Çünkü bu sefer donlardan zarar görebilecek buğdaylarımız" dedi.

'KIŞ YAĞIŞLARI YAZ YAĞIŞLARI GİBİ OLDU'
Bölgedeki kış yağışlarının, yaz yağışları gibi olmaya başladığını ifade eden Kaya, bunun toprağa faydası olmadığını söyledi. Kaya, "Bölgemizde aslında eskiden; 'Balkanlar'dan gelen soğuk ve yağışlı hava Türkiye'yi etkisi altına alacak, Diyarbakır'dan veya Kars'tan çıkacak' diye haberler yapılırdı. Ama artık kış yağışları aslında yaz yağışları gibi oldu. Yani Edirne'ye yağıyor, Çorlu'ya yağmıyor. Kırklareli'ne yağıyor, Tekirdağ'a yağmıyor. Bu açıdan bölgede tam eşit bir dağılım söz konusu değil ama işte bir hafta önce 10-15 kilo olan yağmur en azından çimlenmesi için yeteri olacaktır diye düşünüyorum" diye konuştu.

'KAR YAĞIŞLARI TOPRAKTA DEPO YAPMALI'
Bölgedeki hava sıcaklıklarının sıfırın altına düşmesinin buğdaylara çok zararı olmadığını belirten Kaya, toprağın suya doyması için kar yağışının önemine vurgu yaptı. Kaya, "Hava sıcaklıklarının eksiye düşmesi buğdaylar için çok fazla önemli değil. Çünkü buğday gerçek anlamda soğuğa dayanıklı bir bitki ama önemli olan kışa bu yağan yağmurlarla beraber girmesi. Bizim buğdaylarımız normalde kışlık bölgede, kışlık olarak ekiliyor. Tabii ki ideal olanı, karla beraber olan, kar örtüsünün soğuklara karşı yorgan vazifesi görmesi. Tabii son zamanlarda kara da hasret kaldık, pek görünmüyor. Karı sadece bir örtü olarak da değerlendirmemek lazım. Uzun süre toprağın suyla doyması önemli. Çünkü gerçekten son dönemlerde yaşadığımız kurak kışlar çerçevesinde kış yağışlarının toprakta depo yapması son derece önemli. Eğer bu kış da yeteri kadar suyumuz depolanmazsa toprakta, takip eden bahar dönemlerinde ve kış dönemlerinde geçen sene olduğu gibi kuraktan son derece zarar göreceğiz. Bu anlamda bu yağışların devam etmesi son derece önemli" şeklinde konuştu.