Aman Sinan görmesin!

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Olgay GÜLER

Edirne Kent Konseyi (EKK) Kültür ve Sanat Çalışma Grubu tarafından, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesindeki, restorasyonun devam ettiği Selimiye Camisi’nde, ana kubbesinde 18. yüzyıla ait kalemişlerinin sökülüp, yerine tartışmalara konu olan yeni kalem işi uygulamaları yapılması, basın açıklamasıyla eleştirildi.

Mimar Sinan’ın ‘ustalık eserim’ dediği Selimiye Camisi’nde, 2023 yılının Haziran ayında Edirne Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu onayıyla başlatılan ana kubbe kalemişleri uygulaması 2024’te tamamlandı. Geçtiğimiz Ocak ayında Yüksek Kurul tarafından tamamlanmış uygulamanın sökülmesine karar verilip, yeni proje hazırlığı süreci başlatıldı. Tarihi yapıda yeni kalemişleri çalışması halen devam ederken, geçtiğimiz aylarda Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS)Türkiye Milli Komitesi de yeni çalışmanın bilimsel verilerden uzak olduğuna dikkat çekti. Söz konusu sürece bir eleştiri de Tarihçi Prof.Dr. İlber Ortaylı ve Selimiye Camisi’nin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alındığı 2007-2011 yılları arasında, Selimiye Camisi Alan Başkanlığı görevini yürüten Şehir Plancısı Namık Kemal Döleneken’den geldi.

EKK’DEN SELİMİYE ÖNÜNDE AÇIKLAMA

Tarihi camide tartışmalara konu olan süreçle ilgili son olarak, hat sanatçısı uzmanların ardından EKK Kültür ve Sanat Çalışma Grubu açıklama gerçekleştirdi. Selimiye Camisi önünde düzenlenen açıklamaya EKK Başkanı Özer Demir, yürütüme kurulu ve çalışma grubu üyeleri katıldı. Açıklamada, alana getirilen Mimar Sinan’ın küçük boyutlu heykelciğin göz kısmına, tarihi yapıda yapılan tartışmalı değişikliklere tepki amaçlı siyah kurdele bağlandı.

‘RESTORASYONA DUYULAN GÜVEN ZEDELENDİ’

Açıklamayı okuyan Edirne Kent Konseyi yürütme kurulu üyesi ve Kültür ve Sanat Çalışma Grubu Başkanı Nalan Şahin Tabakoğlu, restorasyona duyulan güvenin zedelendiğini söyledi. Tabakoğlu, “Türk mimarisinin en anıtsal yapılarından biri olan ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Selimiye Camii’nde yürütülen restorasyon çalışmaları, uzun süredir kamuoyunun gündemindedir. Sürecin şeffaf yürütülmemesi, uzmanların sahaya erişiminin engellenmesi ve kamuoyuna sağlıklı bilgi aktarılmaması, restorasyona duyulan güveni zedelemiş ve ciddi soru işaretleri yaratmıştır. Restorasyon süreci boyunca zaman zaman basına yansıyan olumsuz haberler toplumsal endişeyi artırmıştır. Son olarak, cami içindeki kalemişlerinde yapılan köklü değişiklik, yalnızca ulusal basında değil, dünya kamuoyunda da geniş yankı bulmuş, Selimiye Camii’ni ciddi bir tartışmanın odağı haline getirmiştir” dedi.

‘TATMİN EDİCİ BİR AÇIKLAMA YAPILMADI’

Kalemişlerinde yapılan bütüncül ve radikal değişikliğin neden gerekli görüldüğü ve hangi bilimsel gerekçelerle yapıldığı sorularının halen yanıtlanmadığına dikkat çeken Tabakoğlu,  “Restorasyonun mevcut durumu hakkında kamuoyuna tatmin edici bir açıklama yapılmamıştır; yapılan değişikliklerin nihai olup olmadığı, sürecin ne aşamada olduğu ise belirsizliğini korumaktadır. Bu noktada, yapılması gerekenler açıktır. Durum tespiti yapılmalıdır. İlgili akademik çevreler ve bağımsız uzmanlar bir an önce sürece dahil edilmeli, restorasyon çalışmaları yerinde incelenmeli ve elde edilen bulgular şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Uluslararası standartlara uyum değerlendirilmelidir. Restorasyon süreci bilimsel, etik ve uluslararası koruma ilkelerinin gerisindeyse, çalışmalar derhal durdurulmalı ve bir hasar tespit süreci başlatılmalıdır. Katılımcı süreçler işletilmelidir. Sorunun özü, yetkililerin kamuoyunun eleştirilerine yanıt vermemesinden ziyade, sürecin ilgili uzmanlar ve kamuoyunun dışlandığı kapalı bir şekilde yürütülmesidir” diye konuştu.

‘SELİMİYE KİMSENİN DENEME TAHTASI DEĞİLDİR’

Selimiye Camisi’nin kimsenin deneme tahtası olamayacak kadar değerli bir miras olduğunun altını çizen Tabakoğlu, “Selimiye Camii, kimsenin deneme tahtası olamayacak kadar değerli bir mirastır. Bu esere sahip çıkmak sadece Edirnelilerin değil, tüm insanlığın sorumluluğudur. Anıt niteliğindeki yapılarda restorasyon süreçleri çok daha titizlikle, bilimsel veriler ışığında ve katılımcı bir yaklaşımla yürütülmelidir. Restorasyon, hiçbir şekilde salt ticari bir faaliyet gibi ele alınamaz. Selimiye eşsizdir; Mimar Sinan’ın “ustalık eserim” diyerek insanlığa armağan ettiği bu yapı, tüm dünyanın ortak kültürel mirasıdır. Türk milleti, bu eşsiz eseri koruma ve gelecek kuşaklara layıkıyla aktarma kararlılığına ve gücüne sahiptir” şeklinde konuştu.