DOLAR 34,3869 0.47%
EURO 36,8522 -0.6%
ALTIN 2.968,04-0,25
BIST 9.184,822,67%
BITCOIN 26268060,29%
Edirne
12°

AÇIK

02:00

İMSAK'A KALAN SÜRE

Mehmet ŞELECİ

Mehmet ŞELECİ

09 Kasım 2024 Cumartesi

    PAHALILIK NASIL ÖNLENİR?

    PAHALILIK NASIL ÖNLENİR?
    1

    BEĞENDİM

    ABONE OL

    Nereye gitsen, ne alsan bu günkü fiyatı dünkünden pahalı oluyor. Alışverişte her gün her mala zam yapılıyor, buna sebep ne? En büyük sebep Ukrayna – Rusya savaşı, İsrail’in Gazze’ye saldırıları, dünya piyasalarında huzur diye bir şey bırakmadı. Herkes tedirginlik içinde, acaba ne olacak, paramı nereye yatırmalıyım, nerede kullanmalıyım diye. En güvenilir yatırım aracı olarak altın görülüyor.
    Bir de pahalılığa sebep aşırı sıcaklar. Sıcaklar aşırı olunca tarımsal ürünlerin bir çoğu tarlada heba oluyor, neticede ürün kıtlığı meydana geliyor, mal az olunca fiyatı da pahalı oluyor. İşte sana pahalılık.
    Bir konuda gözü doymazlık, her şeye zam yapmak. Pazar yerinde bir koçan kaynamış mısır 50 TL, zengin olma hırsı. Pazarda bir koçan mısır 10 TL sı, evde kaynat daha ucuza gelir.
    Zamma başka bir nedende esnafın bugün bu fiyattan sattığım malı daha önce aldığım fiyattan yerine koyamam, onun için yap zammı, oda haklı.
    Elektriğe, gaza, petrole de zam olunca her şeye de zam oluyor. Her ürünün üretimi bunlarla oluyor. Peki dünya piyasası nasıl, onlarda bu gibi konularla etkileniyor, fazla bir şey yapılamaz. Yapılacak olan piyasaya ayak uydurmak, birde yanlış güdülen politikalar var. Halkı enflasyona ezdirmeyeceğiz, yani enflasyon kadar maaşlara, ücretlere zam yapmak. Bu ne demek zamma zam uygulamak. Neticede zamda zammı doğuruyor, kendimizi zamdan kurtaramıyoruz. Seçim zamanı oy toplayacağım diye zamlar yapıp piyasa paraya boğulursa, bol parada zammı yaratıyor. Netcçede her şeye zam yani pahalılık.
    Peki ne yapılabilinir? Dünya piyasası elimizde olmayan bir konu, arz talep için hiç bir şey yapılamaz. Elimizde olanlar, zamma zamla çare aramak, yanlış bir usul, buna başka çareler aramalıyız. Zamlardan en fazla etkilenen kesim orta ve alt tabaka, bunu baz almalıyız. Orta ve alt tabakanın elzem ihtiyaçlarını karşılayan ürünler belirlenmeli, bunlara narh uygulanmalı, izinsiz zam yapılmamalı, ekmekte olduğu gibi. Örneğin ekmek, su, sebze, meyve, kuru gıdalar, elektrik, doğalgaz, yemeklik yağ vs . Şimdiki hükümetler liberal ekonomi diye istediğim kadar zam yaparımı anladılar, yanlış bir anlayış, bu anlayış toplumu isyana götürür. Herkesin kullandığı ürünler var. Örneğin elektrik ucuzlatılmalı, öğrenciler için şehiriçi ulaşım ücretsiz olmalı, farkı da devlet finanse etmeli. Ürünün üreticiden tüketiciye ucuz geçmesi, tarlada domates 2 Tl sı , markette 20 Tl sı. Bunun gibi bir çok örnek. Bunlara sebep ne, aracılar. Domates bizim elimize geçene kadar bir kaç el değiştiriyor, herkes kar payını alınca fiyatı da yükseliyor, bize pahalıya ulaşıyor. Çaresi büyük marketlerin ulaşım araçları olmalı, malı direk üreticiden alıp tüketiciye ulaştırmalı.
    En pahalı gıda ürünü ettir. Devlet bu konuda — her köylü evinde bir besi hayvanı beslenmeli — diye uygulama yapmalı, ama bundan önce de bu konunun eğitimi yapılmalı. Besi hayvanı bol olunca etin fiyatı da düşer. Eğer pahalılığa çare arıyorsak zamma zam yapmak çare olamaz, çünkü zam zammı doğurur.
    Bunlardan daha önemlisi müsriflikten kurtulmak. Ne o herkesin altında bir araba, içmeye ayranımız yokken, benzin çıkmış 50 TL’sına, sonra yakınıyoruz gelirim az geçinemiyorum diye. Bizim analarımız, babalarımız bu müsrifliği yapmazdı.
    Artık yaz mevsimindeyiz, tarımsal ürünler bollaştı, tabi ürün bol olunca fiyatı da düşüyor. Biraz ucuzluk oluyor, inşallah durum hep böyle gider. En önemlisi de para arz ve talebini iyi dengelemek, bütün mesele PAHALILIK NASIL ÖNLENİR? . . .